Seboreik dermatit toplumda akneden sonra en sık görülen cilt hastalıklarından birisidir. Dünya genelinde de oldukça sık karşılaşılmaktadır. Toplumda yağlı egzama olarak da anılmaktadır.
Yağlı Egzama Nedir?
Yağlı egzama zararsız ancak estetik kaygına neden olan bir deri hastalığıdır. Malaszesia isimli bir mantar mikrobunun vücutta aşırı artış göstermesine bağlı olarak ortaya çıkmaktadır. [1]
Toplumun %5 inde görülen bir deri hastalığıdır.[2] Saçlı deride kepeğe neden olan türünün görülme oranları ise çok daha fazladır. Kepek sorunu ile karıştırılmasından dolayı görülme sıklığı net olmamakla beraber yaklaşık toplumun %50 sinden görülmektedir.
Yağlı egzama deride pul pul olup dökülen, kırmızı, pembe veya ten renginde olan kaşıntılı deri döküntüleridir.
Yağlı egzama en sık saçlı deride görülür. Ancak vücudun diğer kısımlarında da görülebilir. Kaşıntıya neden olması dışında zararsızdır. Ancak yüz gibi bölgelerde ortaya çıkan deri döküntüleri estetik açıdan oldukça rahatsız edicidir.
Yağlı egzama adından da anlaşılacağı üzere yağ bezlerinin yoğun olduğu alanlarda daha çok görülür. Bunlar saçlı deri, yüzde T bölgesi, kulak arkası, koltuk altı, genital ve makat bölgesidir.
Kepek be Yağlı Egzama
Saçlarda kepek sorunu yağlı egzamanın başlangıç aşaması ya da hafif düzeyde olan bir türü olarak sınıflandırılabilir. Kepek sorunu yetişkin bireylerin yaklaşık %50 sinde görülür ve hafif düzey dermatit olarak sınıflandırılır.
Kepek sorunu yaşayan her bireyde yağlı egzama vardır ya da gelişecektir gibi düşünülmemelidir. Ancak neredeyse yağlı egzama sorunu yaşayan her bireyde kepek sorunu görülmektedir.
Seboreik Dermatit Kimlerde Görülür?
Bebeklerde ve yetişkinlerde sıklıkla görülür. Bebek ve yetişkinlerde görülen seboreik dermatit birbirinden farklıdır. Bebeklerde görülen türü halk arasında konak olarak da bilinmektedir. Bunlar genellikle zaman içerisinde kendiliğinden geçmektedir.
Yetişkinlerde görülen yağlı egzama sorununda ise genellikle tedaviye ihtiyaç duyulmaktadır. Saçlı deride oluşan sorunlar için şampuan, ciltte oluşanlar için ise krem tedavisi önerilmektedir.
Yağlı Egzama Kimlerde Görülür?
- Stres ve kaygı düzeyi yüksek bireylerde (Yapılan çalışmalar seboreik dermatit görülen bireylerde stres ve anksiyete düzeyinin yüksek olduğunu göstermektedir.)[3]
- Bağışıklık baskılayıcı ilaç kullanım süreçlerinde
- Vitamin ya da mineral eksiliği olan kişilerde (Biotin, çinko, B6 vitamini eksikliğinde)
- Yetersiz ve dengesiz beslenen bireyler
- Mide ve bağırsaklarla alakalı hastalığı olan kişilerde
- Mevsim geçişlerinde
- Alerjik bireylerde
- Giysilere ve kumaşlara karşı alerjik reaksiyon oluşması durumunda
Seboreik dermatit hastalığına neden olan mantar normal şartlarda her bireyde hastalığa neden olmayacak düzeyde bulunur. Ancak bazı bireylerde bağışıklığın düşmesi gibi zamanlarda bu mantar mikrobu artış göstererek ciltte döküntü oluşumuna neden olmaktadır.
Mevsimsel etkiler de yağlı egzamayı tetikleyen bir durumdur. Sorun kış aylarında daha sık ve şiddetli şekilde görülmektedir. Sorunun geçmiş olsa bile kış mevsiminde tekrar riski de bulunmaktadır.
Ayrıca sorun erkeklerde kadınlara oranla daha sık görülmektedir. Yani erkek olmakta risk faktörleri arasındadır.
Seboreik Dermatit Bulaşıcı Mıdır?
Hayır. Bulaşıcı değildir. Temas yoluyla bulaşmaz. Ancak kişide yayılma ve geçse bile tekrar etme eğilimindedir.[4]
Yağlı Egzama Belirtileri Nelerdir?
Saçlı deride kızarıklık ve yağlı kepekli görüntü (halk arasında saç egzaması olarak da anılır)
Saç bitiminde (alın ve ensede) kızarık ve döküntülü lezyonlar
Yüzde, koltuk altında, makat ve genital bölgesinde kırmızı, kaşıntılı ve kabarık döküntüler
İltihaplı bir görüntü
Sivilce ve aknelerde artış (derideki yağ miktarının artması da etkilidir)
Bazı hastalarda ışık ve güneşe duyarlılık gelişebilmektedir.
Seboreik Dermatit (Yağlı Egzama) Nasıl Geçer?
Sebroik dermatit tedavisi nereden görüldüğüne bağlı olarak farklı ilaç ve yöntemlerle tedavi edilmektedir.
Saçlarda Seboreik Dermatit Tedavisi
Saçlı deride oluşan seboreik dermatit tedavisinde şampun ve losyon tedavisi önerilmektedir. Çok ileri düzey olmayan durumlarda seboderm şampuan kullanımı yeterlidir.
Yağlı egzama da saçlarda aşırı kepeklenme ve kaşıntı sorunu da görülmektedir. Climbazol[5] içerikli seboderm[6] şampuan hem kepeklerin giderilmesinde hem de yatıştırıcı etkisi sayesinde kaşıntı sorununda etkilidir.
İlerlemiş vakıalarda ise şampuan etkisi yetersizdir. Bu tür durumlarda losyon kullanımı önerilir. TTO yani içeriğinde çay ağacı yağı bulunan Dermotto losyon[7] sayesinde ciltte döküntüye neden olan mantar, bakteri ve virüsler yok edilmektedir.
Dermotto losyon bitkisel özlerden oluşur. İçeriğinde bitkisel kortizon özelliği taşıyan meyan kökü özü bulunur. Bu sayede tedavide gerekli olan kortizon sentetik içeriklere gerek kalmadan alınmış olur. Sentetik kortizonların uzun süreli kullanımında birçok yan etki yaşanmıştır. Dermotto losyonda bulunan bitkisel özler sayesinde tedavi sürecinde herhangi bir yan etki yaşanmaz.
*Sentetik kortizonlu ürünlerin ciltte uzun süreli kullanımı ciltte dayanıksızlık ve ciltte incelmeye neden olabilmektedir.
Ciltte Yağlı Egzama Tedavisi – Yüzde Seboreik Dermatit Tedavisi
Seboreik dermatit en sıklıkla kuru egzamadan farklı olarak yağ salgısının fazla olduğu burun kenarı, burun üstü, kulak arkası, kulak içi gibi bölgelerde daha sık görülmektedir. Buralarda yaygın olmasının sebebi yağ salgısıyla yakından ilgilidir.
Bu bölgelerde ortaya çıkan döküntülü ve dikkat çekici kızarıklıklar estetik kaygıya neden olmaktadır. Bu nedenle görsel açıdan da tedavisi talep edilmektedir.
Pruzon pomad ciltte görülen egzamaların tedavisinde sıklıkla tercih edilen, başarılı sonuçlar alınmasını sağlayan bitkisel içerikli bir üründür. İçeriği bebeklerde bile kullanılabilecek kadar temiz ve güvenilirdir.
Pruzon Pomad İle Seboreik Dermatit Tedavisi
Pruzon pomad bitkisel içerikli bir üründür. İçeriğinde yağlı egzama tedavisi için gerekli bütün özler, uygun dozda bulunmaktadır.
Çay Ağacı Yağı TTO (Tea Tree Oil)
Yağlı egzamanın en sık rastlanan sebebi malessezia furfur adlı mantardır ve hastaların % 60-70 kadarında bu mantarın varlığı kanıtlanmıştır. Pruzon içeriğindeki tea tree oil (TTO) malessezia furfur adlı mantarı yok etmektedir. TTO nun mantarları öldürdüğü yönünde çok sayıda bilimsel çalışma yapılmıştır. [8]
Meyan Kökü (Bitkisel Kortizon)
Yağlı egzama bir doku reaksiyonudur bu reaksiyonunu baskılamak için kortizon kullanılması gereklidir. Ancak sentetik kortizon bulunan ürünlerin ciltte kullanımı uzun vadede ciltte olumsuz etkilere neden olmaktadır. Bu tür yan etkilerden korunmak ve cilde zarar vermemek için bitkisel kortizon kullanılması önerilir. Yapılan araştırmalar sentetik içerikli kortizon ve bitkisel içerikli kortizonla (meyan kökü) aynı sonuçlar alınabileceğini tespit etmiştir.
Pruzon pomad içerisinde yeterli miktarda meyan kökü ekstresi yani bitkisel kortizon bulunur. Bu sayede doku reaksiyonu bitkisel kortizon meyan kökü ile engellenir. Ek olarak içeriğimde bulunan tea tree oil sayesinde temel sorun mantarlarda ortadan kaldırıldığı için hastalığın tekrarlama ihtimali azalmaktadır.[9]
Çinko Oksit
Çinko cilt bakım ürünleri için vazgeçilmez bir etken maddedir. Çinko hem cildin yenilenmesini sağlar hem de ciltte bir tabaka oluşturarak koruma sağlar. Çinkonun yara iyileştirme özelliği sayesinde de bakım ve kozmetik alanında sıklıkla tercih edilmektedir.
Pruzon pomad içerisinde de yeterli miktarda çinko bulunur. Bu sayede egzama tedavisinde cildin kendini daha hızlı yenilemesini ve iyileşmesini sağlamaktadır.
Seboreik Dermatit Kremle Tedavi Edilir Mi?
Evet. Uygun içerikli krem, şampuan ve losyonlarla tedavi edilebilir. Saçlı deride şampuan ve losyon kullanılır. Yüz ve diğer cilt bölgelerinde ise pruzon krem kullanılabilir.
Kremle Seboreik Dermatit Tedavisi
Ciltte ortaya çıkan yağlı egzama sorunu lokal olarak krem kullanımı ile tedavi edilmektedir. Piyasada bulunan, başarı oranı en yüksek ve bitkisel içeriği sayesinde yan etkiye neden olmayan krem pruzondur.
Pruzon pomad kullanımı ile yağlı egzama tedavisi güvenle yapılabilir. İçeriğinde bulunan TTO sayesinde de tekrar etme riski en aza indirilir.
Egzama Ciltte İz Bırakır Mı?
Yağlı egzama yüzde ve ciltte istenmeyen bir görüntüye neden olmaktadır. Doğru ürünlerle yapılan tedavi sonrasında iz kalmaz. Cilde zarar vermeden ve hatta cildi koruyan bitkisel içerikli pruzon ile egzama iz kalmadan tedavi edilebilir. Bu sayede hem yağlı egzamanın neden olduğu kaşıntı, rahatsızlık hissi tedavi edilir hem de estetik kaygı ortadan kaldırılır.
Seborik Dermatit Hangi Hastalıklarla Karıştırılabilir?
Temas Egzaması
Sedef Hastalığı
Samyeli Hastalığı
Yüzde Gül Hastalığı (rosea)
Saçlı deri ve gövde mantarları
Kandidiyazis
İlaç ve ürün kullanımına bağlı alerjik reaksiyonlar
Seboreik Dermatit Tanısı Nasıl Konulur?
Teşhis için hastanın öyküsünün dinlenmesi ve görsel muayene yapılması yeterlidir. Parça alınması, kan tahlili gibi ek prosedürlere gerek yoktur.
Bilimsel Kaynaklar
[1] https://turkdermatoloji.org.tr/media/hasta_bilgilendirme/Seboreik_Ekzema.pdf[2] Tucker, D., & Masood, S. (2021). Seborrheic dermatitis. In StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing.[3] Yıldız, M., Özuğuz, P., Seçkin, H. Y., Takcı, Z., & Songur, E. (2015). Seboreik Dermatit Hastalarının Depresyon, Anksiyete Düzeyleri ve Yaşam Kalitesi. Turk J Dermatol, 9, 181-5.[4] Tucker, D., & Masood, S. (2021). Seborrheic dermatitis. In StatPearls [Internet]. StatPearls Publishing.[5] Wigger-Alberti, W., Kluge, K., & Elsner, P. (2001). Clinical effectiveness and tolerance of climbazole containing dandruff shampoo in patients with seborrheic scalp eczema. Praxis, 90(33), 1346-1349.[6] https://www.hairpharma.com.tr/seboderm.html[7] https://www.hairpharma.com.tr/dermotto-losyon.html[8] Berk, T., & Scheinfeld, N. (2010). Seborrheic dermatitis. Pharmacy and Therapeutics, 35(6), 348.[9] Barak-Shinar, D., Del Río, R., & Green, L. J. (2017). Treatment of seborrheic dermatitis using a novel herbal-based cream. The Journal of Clinical and Aesthetic Dermatology, 10(4), 17.