Kaşıntı, vücudumuzun bir tür savunma mekanizması olduğu gibi önlem alınması için uyarı şeklinde belirti olarak da düşünmeliyiz. Şöyle ki böcek ısırdığında kaşınırız çünkü vücut böceğin uzaklaştırılmasını ve böceğe karşı önlem almamız konusunda uyarı verir.
Benzer şekilde nasıl ısı olunca yanmamak için elimizi çekiyorsak herhangi bir doku reaksiyonu olduğunda vücut o konuda hücresel düzeyde önlem alıp çeşitli salgılar yapar.
Kaşıntı oluşum nedeni genellikle histamin adlı madde salgılanmasıyla olur. Histamin vücudun alerjik maddelere karşı salgıladığı bir maddedir. Histamin salgılanarak bir yandan savunma başlatılır diğer yandan organizma uyarılmış olur. Buna benzer şekilde yaramayan gıda tüketildiğinde çeşitli safra hastalıklarında da kaşınma olur.
Kaşıntı Sebebi Nasıl Anlaşılır?
Her ne kadar bazen kesin sebep bulunamasa da genellikle temelde bir sebep vardır ve tedavinin temelini bu sebebin ortadan kaldırması oluşturur.
Makatta kaşıntı
En sık sebep mayasıl denilen anal dermatittir, teşhisi gözle muayene ile konabilir. Yapılacak tahliller yol gösterici değildir. Kesin teşhis proktoloji uzmanı tarafından, proktolog yoksa genel cerrahi uzmanı tarafından konur.
Geceleri Kaşıntı Neden Olur?
Sorun makatta ise kıl kurdu (oksiyur) düşündürür, dışkının içinde hareket eden kıl kurdunun kendisi gözle görülerek veya dışkı tahlilinde kıl kurdunun yumurtaları görülerek teşhis konur. Bacaklarda kaşınma varsa varis olabileceği düşünülür ve kaşınan yerler Pruzon Merhem ile rahatlaması sağlanabilir.
Genital Kaşıntı
Vajinal kaşıntı özellikle kadınlarda sık görülen bir sorundur. Kaşıntıya ek olarak vajinaş akıntı varsa mantar, vajinit veya trikomonas düşünülür ve akıntının yapısına (rengi ve kokusuna göre), hastanın şikayetlerine ve diğer muayene bulgularına bakılarak teşhis konur. Tüm bunlar jinekoloji uzmanı tarafından yapılması gerekir.
Alerji Kaşıntı Yapar mı?
Ürtiker, kontak dermatit, alerji, egzama, yağlı egzama, kuru egzama gibi hastalıkların hepsi farklı formatta deri reaksiyonudur ve alerjiye benzer bir reaksiyondur. En sık bulguları kaşınmadır. Hastalığın sebebi araştırılarak tedavi önerisi alınmalıdır.
Karaciğer Hastalıklarına Bağlı Kaşıntı Hiç Duydunuz mu?
Kaşıntı, insanı rahatlattığı söylenebilir. 6 Haftadan uzun süren kronik kaşıntılar ile maalesef hastalık habercisi olabilir. Onlardan biri de karaciğer hastalıkları olarak karşımıza çıkıyor.Çeşitli sebeplerle safra yolları tıkanırsa, safra kana karışır. Safranın kana karışması sonrasında ilk belirti sarılıktır. Tedavi edilmemesi halinde sarılık ilerler ve kaşıntı başlar, kaşıntının sebebi deri altında safra tuzlarının birikmesidir. Safradaki tıkanıklık açılınca kendiliğinden geçer.
Böbrek Hastalarında da Kaşıntı Görülür
Vücutta üre birikmesine üremi denir. Üremi derideki sinir uçlarını uyararak kaşınmaya neden olur. Böbrek yetmezliği sorunu çözülünce veya hemodiyaliz ile destek alınca kaşıntı büyük ölçüde geçecektir. (1).
Bacaklarda Kaşıntı Damarsal Kaynaklı Olabilir
Kol ve bacaklarımız en sık kaşınan dokular arasında yer almaktadır. Bacaklarda kaşıntı akla ilk varis hastalığını getirir. Toplardamarlar içerisindeki kapacıkların yetersizliği (venöz yetmezliğe) bağlı olarak damardan doku içine sızan sıvı şişlik, ödem ve kaşınmaya neden olur.
Psikolojik Sorunlarda Bizi Kaşındırabilir
Bazen tüm araştırmalara ve yapılan tetkiklere rağmen kaşıntı için hiçbir sebep bulunamaz. Bu durumda psikoloji ya da stres kaynaklı olabileceği düşünülür ve rahatlatıcı haplar ve antihistaminik tablet kullanımı önerilir.
Sinir, Stres de Kaşıntı Yapar
Bazı insanlar çok sinirlendiğinde deli gibi kaşınmaya başlar. Sinirlerle alakası olmayan psikolojik kaşıntı dediğimiz tipin diğer adıdır. Hiçbir sebep bulunamayanlarda da bu tanımlama kullanılmaktadır.
Duş ve Banyo Sonrası Kaşıntıları Hafife Almayın
Banyo sonrasında ortaya çıkan kaşıntılar banyo ve temizlik amaçlı kullandığımız kimyasal ürünlerden kaynaklı olabilir. Bu durumda şu iki suçlamayı yöneltebiliriz;
1- Sabun kullanımı
2- Gereğinden fazla sıcak su ile banyo yapmak.
Her ikisi de deriyi kurutan, derinin savunma tabakasını kaldıran uygulamalardır. Çok sıcak değil soğuğa yakın su kullanılmalı, sabun yerine duş jeli veya bebe şampuanı kullanılmalıdır. Unutmamak gerekir ki sıcak ortamlar kaşıntının en önemli nedenidir. Örnek: Akşamları artan kaşıntı nedeni, geceleri insan vücut ısısının 1 derece daha yüksek olması ile alakalıdır.
Kaşıntı Nasıl Geçer?
Yazının geri kalan kısmında, kaşıntı neden olur? Sorusuna birçok kategori de yanıt vermeye çalıştık, Yani, kaşıntının birden fazla nedeni ve hatta bazılarının hastalık kaynaklı olacağını belirttik. Bu durumda kaşıntıyı önlemek, anlık rahatlamak yerine aynı zamanda kaşıntı sebebinin de ortadan kaldırılması gerekir. Kaşıntı sebebi ortadan kaldırılıncaya kadar veya sebep bulunamıyorsa Pruzon Merhem kullanılabilir.
- Kaşıntıdan Kurtulmak İçin Evde Neler Yapabiliriz? (2);
Makatta görülen kaşıntıdan kurtulmak için, mayasıla (anal dermatit’e) yönelik olarak kortizonlu merhemler veya bitkisel kortizon içeren Pruzon krem kullanılır. Bunun yanı sıra; anüs bölgesinde sabun vs temizlik malzemesi kullanılmamalı sadece su ile temizlik yapılmalıdır. Ayrıca cildin havalanmasını zorlaştıran dar pantolon giyilmemeli ve şikayetleri arttıran gıdalardan uzak durulmalıdır. - Geceleri ortaya çıkan anal bölge kaşıntıları içinse dışkı tahlili yaptırılmalı kıl kurdu teşhisi konursa Kontil Tablet ya da hekiminizin önereceği ilaçları düzenli olarak kullanmalısınız. Kıl kurdu çok bulaşıcı olduğu için tüm aile tedavi olmalıdır.
- Vajina ve genital bölgede ortaya çıkan inatçı kaşıntıların çözümünde ise jinekoloji uzmanına muayene olup mantar, trikomonas gibi sorunlar varsa bunların tedavisi yapılmalıdır. Tedavi sürecinde ise kaşıntının önlenmesi ve rahatlamak için Pruzon Merhemi güvenle kullanabilirsiniz.
- Alerji ve benzeri sorunlara bağlı olarak ortaya çıkan kaşıntılarda ise alerji hapları veya kortizon (steroid) ya da tercihen bitkisel kortizon (herbal steroid) içeren merhemler kullanılır.
Bacaklarda kaşıntının çözümünde ise sadece kaşıntıyı önlemek yeterli olmayabilir. Çünkü altında yatan neden kılcal damar genişlemesi, varis ya da derin venöz yetmezlik olabilir. Varis tedavisi olunması gereken bir hastalıktır. Varisler tedavi edilene kadar Daflon Tablet veya Doxium Tablet kullanımı önerilir. Özellikle kadınlarda varis olmadan da bacaklarda kuruluk şikayete neden olabilmektedir.
Psikolojik kaşıntıdan şüpheleniyorsanız yapmanız gereken biraz zor ama maalesef stresten uzak durulmalı, stresle mücadele edilmelidir, gerekirse rahatlatıcı ilaçlar alınmalıdır.
Kaşıntı Kremi Kullanmak Kaşıntıyı Engeller mi?
Evet, kaşıntı kremleri anlık ya da duruma göre kalıcı olarak kaşıntın önüne geçebilir. Kaşıntı kremi olarak kullanabileceğiniz farklı içerikli ürünler bulunmaktadır. Kaşıntı kremleri krotizonlu ve kortizonsuz olarak 2 gruba ayrılır. (2)
Tüm kortizonlu kremler, kaşıntının önlenmesi için kullanılabilir ve kullanınca rahatlama sağlar ancak kortizonlu kremlerin yan etkileri olması sebebiyle uzun süre kullanmamak gerekir. Kaşıntı geçmese bile kullanımı bırakmanız gerekir. Aksi halde kortizon uzun süre kullanılırsa deri incelir ve hassaslaşır, tehlikelere açık hale gelir. Kortizonlu kremler dendiğinde Beklazon, eumovate, dermovate gibi markalar akla gelir.
Alerji kremleri, antihistaminik içerenler bu isim verilir. Fenistil, Avil ve Stilex bunların en bilinenleridir.
Bitkisel kremlerde kaşıntının önüne geçmek için kullanılabilir. (4) Kaşıntı kremi dendiğinde özellikle en ağır kaşıntıların yaşandığı makat kaşıntısına özel geliştirilmiş olan Pruzon Merhem akla gelir. Makatta kaşıntı en zorlu tedavi edilen kaşıntılar grubundadır. Pruzon diğer kaşıntılarda da başarılı bir şekilde kullanılabilir.